ایران کلده و شوش ؛ سفرنامه مادام دیولافوا

ایران کلده و شوش

نویسنده: ژان دیولافوا
مترجم: علی محمد فره ‏وشی
ناشر: دانشگاه تهران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 814
اندازه کتاب: رحلی - سال انتشار: 1371 - دوره چاپ: 5

کمیاب - کیفیت : درحد نو ~ نو

مروری بر کتاب 

سفرنامه مادام دیولافوا - همراه با ۳۳۶ کلیشه روی چوب از عکس های مولف و دو نقشه

شامل خاطرات خواندنی «مادام دیولافوا» (Dieulafoy) در مدت حضور در ساوه و آوه در دهه ۱۸۸۰ میلادی است.

...رونق و شکوه خوزستان در پایان امپراتوری ساسانیان با وجود شهرهای گندی شاپور ، ایوان کرخه ، رامهرمز ، شوشتر ، سوسنگرد(باستان) ، اهوازدشیر و.. به اوج خود رسیده بود. این منطقه مرکز پویایی و بسیاری از رویدادهای تاریخ ایران باستان بود. ماجرای ظهور و قتل مانی در رامهرمز و جندی شاپور، ساخت مراکز دانشگاهی در خوزستان و بسیاری دیگر، همگی نشان دهنده مرکز اصلی پویایی ایران پیش از اسلام بوده است. سرانجام در سده های چهارم هجری به بعد زوال خوزستان به دلایل متعدد آغاز گردید.

«خوزستان» در دوران باستان، به‌ویژه، در دوره هخامنشی به دو ناحیه تقسیم می‌شد: بخش‌های شمال و شمال شرقی که انشان (انزان) نام داشت و سرزمینهای باصفا و کوهستانها و جنگلهای فراوانی را شامل بود و دشتهای حاصلخیز و جلگه‌ای جنوبی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و دشتهای حاصلخیز و جلگه‌ای سرسبز و پرآب بوده که به قاره‌ای کوچک و مستعد می‌مانست. بخش‌های جنوبی که «عیلام» نام داشته یادآور تمدنهای دیرینه خوزستان است و بشدت تحت تأثیر فرهنگ «میان‌رودان» بوده و جغرافیای وسیعی را شامل می‌شده که حد فاصل لرستان و خوزستان و سواحل خلیج فارس امروزی است...

مادام ژان دیولافوا همسر مارسل اوگوست دیولافوا (۱۸۴۳ـ ۱۹۲۰)، مهندس راه و ساختمان و باستان‌شناس فرانسوی بود و به همراه همسرش از سوی دولت فرانسه برای انجام کاوش‌های باستان‌شناسی سه بار به ایران سفر کردند. اولین مسافرت آنها در سال ۱۸۸۱ به بنادر جنوبی ایران صورت گرفت. مادام دیولافوا مطالعات و مشاهدات اجتماعی و یافته‌های باستان‌شناسی همسرش را به صورت یادداشت‌های روزانه جمع‌آوری کرد و در دو کتاب جداگانه انتشار داد

مادام ژان دیولافوا در سبک های معماری شرق و غرب و ارتباط آنها با یکدیگر مطالعه می کرده و متعاقب آن در پیوستگی اسلوب ابنیه ی قرون وسطی با اشکالاتی مواجه شده است. مخصوصا بیشتر در صدد حل این مساله بوده است که آیا سبک معماری دوره ی ساسانیان در معماری دوره ی اسلامی سرایت و نفوذی داشته است یا نه؟ چون در اروپا از تحقیق و مطالعه ی کتب به نتیجه نمی رسد تصمیم به مسافرت به کشورهای شرقی مخصوصا ایران گرفته می شود تا از مشاهده ی ابنیه ی باقیمانده ی باستانی به هدف خود برسد.

اولین مسافرت آنها در سال ۱۸۸۱ به بنادر جنوبی ایران صورت گرفت. مادام دیولافوا مطالعات و مشاهدات اجتماعی و یافته‌های باستان شناسی همسرش را به صورت یادداشت‌های روزانه جمع‌آوری کرد و در دو کتاب جداگانه انتشار داد. به کمک پزشک فرانسوی ناصرالدین شاه یعنی دکتر تولوزان (Tholozan) توانستند موافقت شاه را برای کاوش در شوش کسب کنند . سرانجام طی تشریفاتی که ناصر الدین شاه در فرمان خود به ظل السلطان حاکم وقت اصفهان و خوزستان متذکر گردید ، کاوش فرانسویان در شوش رسماً در سال 1885 م . / 1303 هـ . ق آغاز شد به شرط آن که به مقبره‌ی دانیال نبی آسیبی نرسانند و هرچه فلز گرانبها یافت شد از آن دولت ایران باشد اما چیزهای دیگر نصف نصف بین دو دولت تقسیم شود.

این زوج ابتدا به بررسی و شناخت منطقه پرداختند و کتابی به نام هنر باستانی ایران(l'Art antique de la perse) را در پاریس منتشر کردند. انتشار این کتاب سبب شد بتوانند هزینه‌ی لازم برای کاوش بیشتر را از موزه‌های فرانسه به دست آورند...