ایران مرد

نویسنده: عباس خیرآبادی , محمدرضا خوشدل
ناشر: به نشر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 198
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1384 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

داستان زندگی حکیم ابوالقاسم فردوسی

ابوالقاسم فردوسی طوسی سراینده‌ی اثر فاخر «شاهنامه» است. شاهنامه حماسه‌ی ملی ایران را در قالب شعر بیان کرده است. این سخن‌سرا، در مقام بزرگ‌ترین سراینده‌ی پارسی‌گو، شهرت جهانی دارد و کتاب شاهنامه‌ی او در میان مردم ایران و جهان بسیار محبوب است.

حکیم ابوالقاسم فردوسی در سال 329 هجری قمری در روستای پاژ شهرستان طوس چشم به جهان گشود. کنیه‌ی این حماسه‌سرای بزرگ «ابوالقاسم» است و به «فردوسی» شهرت دارد.فردوسی از طبقه‌ی دهقان‌زاده‌ها بود. مردم این طبقه اموال زیادی داشتند و جزو افراد مرفه جامعه بودند. ازاین‌رو ابوالقاسم امکان تحصیل داشت و در دوران نوجوانی و جوانی، در آسایش و رفاه، کتاب‌های مشهور آن دوران را مطالعه می‌کرد. 

از زندگی شخصی فردوسی، مانند زمان ازدواج یا اساتید و معلمان او، اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما در مستندات آمده است که فردوسی دو فرزند داشت؛ یک پسر و یک دختر. زمان تولد پسر او سال 359 قمری است و این پسر در زمان حیات فردوسی فوت کرد. این شاعر حکیم در بخشی از شاهنامه به مرگ فرزند خود و غم فقدان او در قالب چند بیت کوتاه اشاره کرده است.

فردوسی قبل از سرودن اشعار شاهنامه شعرهای دیگری نیز سروده بود و در میان مردم دوران خود شهرت داشت. اما معروف‌ترین و ماندگارترین اثر او شاهنامه است که از سال 370 یا 371 شروع به سرودن آن کرد. با توجه ‌به عظمت و عمق زیاد اثر حماسی شاهنامه، به نظم درآوردن این کتاب سی ‌سال به طول انجامید. فردوسی در ابتدای سرودن اشعار از تمکن مالی برخوردار بود، اما به‌مرور اموال خود را از دست داد و تهی‌دست شد.

کودکی فردوسی در دوران سامانیان گذشت. این سلسله برای ادبیات ایران اهمیت زیادی قائل بودند و تا زمانی که حضور داشتند از فردوسی حمایت می‌کردند، اما در دوران کهن‌سالی فردوسی سلسله‌ی غزنویان روی کار آمدند و از اثر ادبی فردوسی استقبال نکردند. در آن دوران، بزرگان خراسان از وی حمایت کردند تا بتواند شاهنامه را به اتمام برساند. 

فردوسی در سال 384 نوشتن شاهنامه را تمام کرد و 16 سال بعد، در 71سالگی، تحریر دوم آن را انجام داد. طبق روایات مختلف و با توجه ‌به اطلاعاتی که در شاهنامه آمده است، فردوسی حدوداً 80 سال عمر کرد و در سال‌ 397 یا 416 هجری قمری چشم از جهان فروبست. آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در بیست‌کیلومتری شمال غربی مشهد و در شهر طوس واقع شده است.