ایران و جنگ جهانی اول ؛ اسناد وزارت داخله

ایران و جنگ جهانی اول

نویسنده: کاوه بیات
ناشر: سازمان اسناد ملی ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 560
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1369 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

مصور اسناد

اسناد وزارت داخله

اثرات زیان بار جنگ جهانی اول در ایران شاید بی اغراق کمتر از آثار زیانبار آن در اروپا نبوده است. نزدیک به شش سال ایران عرصه تاخت و تاز نیروهای روسی، انگلیسی و عثمانی بوده است که همراه با آثار ناشی از فقدان حاکمیت دولت مرکزی در ولایات مشکلات آن دوره را دوچندان می کرد.

متاسفانه درباره جنگ جهانی اول و پیامدهای آن در ایران که تمام تار و پود کشور را از هم گسسته، تحقیقات کافی انجام نگرفته است و به همین علت تصویر دقیقی از این سالها در دست نداریم. بنابراین بجاست که در بررسی تاریخ معاصر نسبت به این بخش از تاریخ ایران در دوره جنگ جهانی اول رویکرد جدیدی صورت گیرد و تاریخ دیپلماسی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این دوره بررسی شود...

در این مجموعه منتخبی از اسناد مربوط به حوادث جنگ جهانی اول در ایران از مجموعه اسناد وزارت کشور (وزارت داخله قبلی) که اینک در سازمان اسناد ملی ایران نگهداری می‌شود فراهم آمده است .این اسناد مربوط به سال‌های 37 1332ه‌.ق/ 18 1913م/ 97 1292ه‌.ش است.

اسناد این مجموعه براساس حوزه اداری در چهار بخش "شمال"، "غرب"، "جنوب "و "شرق"، به ترتیب زمانی، تنظیم شده است. بخشی نیز به "اعلان‌ها و اسناد پراکنده " اختصاص یافته است. در مقدمه ، گردآورنده اسناد ابتدا از مراحل اصلی تحولات جنگ در ایران سخن گفته، سپس اسناد موجود را براساس آن ارزیابی و تحلیل نموده است.

تعداد اسناد کتاب، به ترتیب یاد شده از این قرار است :
اداره غرب 198 سند
اداره جنوب 103 سند
اداره شرق 69 سند
اداره شمال 115 سند.

این اسناد عمدتا گزارش‌های ادارات تابعه وزارت داخله (کشور بعدی) از اوضاع سرحدات و حضور و فعالیت و دخالت دولت‌های خارجی در کشور است. معیار اصلی انتخاب، به تصریح تهیه کننده، درج اسنادی بوده که به نوعی بیانگر تاثیر حضور نظامی یا تلاش‌های سیاسی قدرت‌های خارجی در ایران دوران جنگ جهانی اول باشد. در پایان کتاب ، نمایه اسامی آمده است.