اکولوژی ؛ علم محیط زیست

اکولوژی ؛ علم محیط زیست

نویسنده: پرویز امیدپناه
ناشر: جهاد دانشگاهی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 311
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1364 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو ؛ جلد پشتی کتاب تاخوردگی دارد
 

مروری بر کتاب 

اکولوژی یعنی مطالعه علمی نوع رابطه گیاهان و جانوران و انسان ها با یکدیگر و با محیط اطرافشان، بطور ساده تر اکولوژی یعنی شناخت این که گیاهان و جانوران چگونه زندگی می کنند. غذای آنها چیست. گیاه چه چیزی را به حیوانات می دهد. حیوانات چه چیز هایی را به گیاه می دهند. محیط زندگی آنها چه اثری بر روی آنها دارد. چه چیزهایی باید در محیط زندگی آنها باشد، چه چیزهایی را از محیط می گیرند و رد و بدل می کنند. از زمین چه می گیرند و چه پس می دهند و آنچه می گیرند و پس می دهند چگونه بین آنها مبادله می شود و غیره.

این رابطه، یعنی رابطه بین موجودات زنده و رابطه بین آنها با محیط بیرونی ( هوا، فضا، زمین و خاک ) و ارتباطات متقابل بین همه این عوامل، کاملا قانونمند است. یعنی قوانین دقیقی بر چگونگی این روابط حاکم است. آن طور نیست که در هر منطقه ی خاصی هر گیاهی برای خود و هر جانوری برای خود زندگی کند و انسان نیز برای خود هر عملی را که می خواهد انجام دهد و زندگی آنها و فعالیت انسان هیچ تغییری در رابطه بین این سه و یا در محیط بیرونی ایجاد نکند. بر این روابط همان طور که گفتیم قانونی حاکم است.

شناخت علمی این قانون اکولوژی نام دارد که در فارسی به آن بوم شناسی می گویند. با کمک این علم می توان محیط زیست را بهتر شناخت و با اطلاع کافی در آن عمل کرد. قبلا که بشر این را نمی دانست هر کاری دلش می خواست در طبیعت می کرد و نمی دانست که عواقب آن چیست. اما امروزه علم اکولوژی و علم محیط زیست، که وسیع تر از آن است، اهمیت بسیاری پیدا کرده و در بسیاری از کشورها هیچ پروژه ای تا عواقب زیست محیطی آن ارزیابی نشده باشد اجرا نمی شود. برای درک بهتر این عواقب، بد نیست یکی از پروژه های بزرگ جهان را که عواقب آن آشکار شده بررسی کنیم.

در کشور مصر هیچ وقت باران نمی بارد و فقط 4 درصد زمین های آن قابل کشت و زرع است که همه آن در حاشیه رودخانه نیل واقع شده است. سال ها پیش که روابط این کشور با اتحاد شوروی سابق بسیار نزدیک بود سد بزرگی با کمک مهندسان روس بر روی رودخانه نیل ساخته شد. این سد عظیم 36 طبقه یکی از شاهکار های مهندسی جهان است و افتتاح آن با شادی شدید مردم مصر همراه بود. هر سال چند بار رودخانه نیل طغیان می کرد و سیل به راه می افتاد و دولت مصر قصد داشت به کمک این سد از این سیل ها پیشگیری کند. به علاوه در اثر احداث سد، مخزن آب وسیعی در پشت آن ایجاد می شد که دولت می خواست با استفاده از آن مقدار زیادی از زمین های حاشیه رودخانه را که در اثر کمبود آب کشت نمی شد آبیاری کند و به زیر کشت ببرد و تولید گندم و محصولات کشاورزی را افزایش دهد و در عین حال با استفاده از این آب مقدار زیادی برق تولید کند.