انگیزش در تعلیم و تربیت ؛ نظریه، تحقیقات و کاربردها

انگیزش در تعلیم و تربیت

نویسنده: پل آر. پینتریچ - دیل اچ. شانک
مترجم: مهرناز شهرآرای
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 767
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1390 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب 

نظریه، تحقیقات و کاربردها

انگیزش بیش‌تر در قالب نیروهای درونی، صفات پایدار، پاسخ‌های رفتاری به محرک‌ها و مجموعه‌ای از باورها و عواطف، مفهوم‌سازی شده است. بر این اساس کتاب حاضر انعکاسی از تحولات نظری در روان‌شناسی انگیزش به طور کلی، و انگیزش در تعلیم و تربیت به طور خاص است. در کتاب به انگیزه‌ی پیشرفت و عوامل شخصی و موقعیتی موثر بر آن پرداخته شده، که به عوامل درون مدرسه مربوط می‌شود. 

عوامل اجتماعی فرهنگی انگیزش از مطالب دیگر مورد بحث کتاب است که غالبا در مباحث و منابع مربوط به انگیزش در تعلیم و تربیت و پیشرفت دانش‌آموزان کم‌تر به آن توجه شده است. 
در بخش "انگیزش و پژوهش" نقش نظریه در مطالعه‌ی انگیزش بررسی گردیده است. 
در "سنجش انگیزش" به انتخاب تکالیف، تلاش، پشتکار، و پیشرفت به عنوان شاخص‌های عمومی انگیزش اشاره شده است. 

نظریه‌ی شناختی اجتماعی، نقش اهداف و هدف‌گزینی، انگیزش درونی، نقش علاقه و عاطفه در انگیزش پیشرفت، اثرات معلم و کلاس درس، نقش مدارس در انگیزش و اثرات اجتماعی ـ فرهنگی، عنوان‌های بخش‌های دیگر کتاب حاضر هستند که به انگیزش در تعلیم و تربیت و خاستگاه آن با تکیه بر نظرات اندیشمندان و صاحب‌نظران حوزه‌ی آموزش و پرورش اختصاص دارد.

مفهوم انگیزه یا برانگیختگی به حالات و شرایطی در فرد یا گروه اطلاق می شود که: 
    رفتار یا رفتار ها را راه می اندازند.
    رفتار را جهت می دهند وهدایت می کنند.
    رفتار را تا رسیدن به هدف نگه می دارند.
بنا براین انگیزه سه ویژگی مشخص دارد و اکثر تعاریف انگیزه به این سه ویژگی اشاره می کنند:
    جنبه ی انرژی زایی.
    جنبه ی جهت دهی.
    جنبه ی مقاومت

تعریف انگیزش

اصطلاح انگیزش از فعل لاتین mover به معنی حرکت دادن مشتق شده است، مفهوم کلی جنبش (تحرک) منعکس کننده این تصور عام است که انگیزش چیزی است که ما را به جنبش و تحرک وادار و کمک می کند تا تکلیف خود را کامل کنیم. انگیزش اغلب در قالب نیروهای درونی، صفات پایدار، پاسخ های رفتاری به محرک ها، مجموعه ای از باورها و عواطف مفهوم سازی شده است.
مؤلفه های انگیزش: اهدافی که محرک عمل و جهت دهنده ی آن هستند.

1.انگیزش فرایندی است که طی آن فعالیت هدف محور برانگیخته و حفظ می شود
2.انگیزش فرایند است نه فراورده (محصول)
3.انگیزش نیازمند فعالیت جسمانی و ذهنی است. فعالیت جسمانی مانند( تلاش، پشتکار و سایر اعمال آشکار) و فعالیت های ذهنی مانند( طراحی، تمرین، تکرار، سازماندهی، نظارت، تصمیم گیریها، حل مسائل و سنجش پیشرفت)
4.فعالیت برانگیخته، فراخوانده و حفظ می شود.

ارتباط انگیزش با یادگیری و عملکرد

1.انگیزش می تواند هم بر یادگیری و هم بر عملکرد مهارتها، راهبردها و رفتارهای پیش آموخته تاثیر بگذارد همچنین انگیزش می تواند بر چیستی ، زمان و چگونگی یادگیری اثر بگذارد.
انگیزش با یادگیری و عملکرد رابطه متقابل دارد، یعنی انگیزش بر عملکرد و یادگیری تاثیر گذارده و آنچه دانش آموزان انجام می دهند و یاد می گیرند بر انگیزش آنها اثر می گذارد.
نظریه های تاریخی انگیزش

نظریه های رفتاری و شناختی:

فرایندی که به واسطه آن انگیزش رخ می دهد موضوع اساسی به شمار می رود. نظریه های رفتاری، انگیزش را تغییر در نرخ، فراوانی، وقوع (رخداد)، یا شکل رفتار (پاسخ) می دانند که تابعی از رویدادها و محرکهای محیطی است .

از نقطه نظر یک رفتار گرا، انگیزش توسط نرخ یا احتمال رفتار تعریف می شود.

بیشتر دیدگاههای تاریخی انگیزش رفتار گرا هستند چون آنها انگیزش را در قالب پدیده های قابل مشاهده تشریح می کردند، در مقابل نظریه های شناختی بر نقش علی ساختارهای ذهنی، پردازش اطلاعات و باورها تأکید می کنند. انگیزش حالت درونی است، ما آن را مستقیماً مشاهده نمی کنیم بلکه نتایج (بازده های) آن را مشاهده می کنیم. نظریه های شاختی، متفاوت انگیزش بر فرایندهایی مانند اسناد، ادراک شایستگی، ارزش، عواطف، اهداف و تقابلهای اجتماعی تاکید می کنند.