الفبای جدید و مکتوبات آخوندزاده

الفبای جدید و مکتوبات

نویسنده: میرزا فتحعلی خان آخوندزاده
به کوشش: حمید محمدزاده
ناشر : احیا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 450
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1357 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ با گالینگور صحافی شده
 

مروری بر کتاب 

آخوندزاده در اواسط ۱۲۸۲ ق نگارش مکتوبات کمال‌الدوله را به پایان برده بود. متن مکتوبات کمال‌الدوله در اصل به ترکی نوشته شده بود. در دوره ای که یوسف خان مستشارالدوله در تفلیس اقامت داشت، با میرزا فتحعلی آخوندزاده مناسبات دوستانه نزدیکی پیدا کرد.متن فارسی مکتوبات حاصل ترجمه مشترک آخوندزاده و یوسف خان در ۱۲۸۳ ق است.

انشای اولین نسخهٔ «مکتوبات» را آخوندزاده به زبان آذری در سال ۱۸۶۳ آغاز و ظرف کمتر از دو سال به اتمام رساند. سپس با همراهی مستشارالدوله متن را به پارسی برگرداند و در ادامه با همیاری یکی از دوستانِ روسی‌زبان خود متن را به روسی ترجمه کرد.

از همان ابتدای امر آخوندزاده درصدد چاپ کتاب برآمد اما زبان گزنده و محتوای تند و آتشین «مکتوبات» اجازه نمی‌داد احدی جرئت و جسارت کتابت و چاپ آن را داشته باشد. با تمام تلاشی که آخوندزاده و دوستانش انجام دادند نتوانستند کتاب را به چاپ برسانند و تنها نسخه‌های دست‌نویس این کتاب، توسط دوستان و آشنایان آخوندزاده پخش و مطالعه می‌شد. بدین ترتیب آخوندزاده تا پایان عمر خود نتوانست رؤیایِ انتشار کتاب «مکتوبات» را به حقیقت مبدل سازد. با گذشت نیم قرن از مرگ او، برای اولین بار و در سال ۱۹۲۴ متن ترکی کتاب از سوی «کمیته الفبای جدید» در باکو به چاپ رسید. در سال ۱۳۵۰(۱۹۷۱ م) نســــخهٔ پارسی کتاب در ایران به همت باقر مؤمنی منتشر شد. این انتشار به‌صورت زیرزمینی و در ۵۰۰ نسخه صورت گرفت. 

آثار او در بيداري ملل ايران از خواب غفلت ، نقشي موثرتر از صور اسرافيل داشت. آخوند زاده كه به زبان هاي شرقي آشنايي و با فرهنگ جهان آشنايي به سزا داشت، جدن معتقد بود كه الفباي مرسوم و متداول عربي، با آن سختي ها و دشواري ها و نقايص و معايبي كه دارد، يكي از بزرگ ترين علل ناداني و عقب ماندگي ملل اسلامي است، و با اين عقيده و ايمان راسخ بود كه در صدد برآمد كه الفباي عربي را اصلاح و آن را براي احتياجات مردم تركي و فارسي زبان مناسب سازد.