الرساله القشیریه

نویسنده: ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن قشیری
مصحح : علی اصغر میرباقری فرد - زهره نجفی
ناشر: سخن
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 753
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب 

رساله ی قشیریه نامه یا پیامی است که قشیری ان را به صوفیان شهرهای اسلام فرستاده است و علت نوشتن ان ظهور فساد در طریقت و انحراف صوفی نمایان از آداب و سنن مشایخ پیشین و ظهور مدعیان دور از حقیقت و دروغین بوده، و مصنف در مقدمه، این مطلب را از روی سوز و گداز شرح داده است.

این کتاب که یکی از مآخذ و اسناد مهم و معتبر تصوف است مشتمل بر عقاید صوفیان و بیان معرفت و محبت و شوق و وظایف مرید و مراد و اثبات کرامات اولیا و احوال صوفیان است و کسانی که بخواهند از اصول طریقت یا تاریخ تصوف اصطلاحات صوفیان اطلاع درست و مستند داشته باشند از مطالعه این کتاب و مراجعه بدان هرگز بی نیاز نخواهند بود. 

تالیف متن عربی کتاب در نیمه ی اول قرن پنجم انجام گرفته، و در همان زمان یا کمی دنبال تر، ابوعلی حسن بن احمد عثمانی آن را به فارسی ترجمه کرده است. رساله قشیریه، بی گمان یکی از مآخذ و اسناد مهم و معتبر تصوف و عرفانِ اسلامی است و کسانی که بخواهند از اصول طریقت یا تاریخ تصوف اطلاع درست و مُستند داشته باشند، از مطالعه و مراجعه بدین کتاب هرگز بی نیاز نخواهندبود.

از همان آغازِ تألیف، این کتاب در بین عرفا و خانقاه نشینان، به سرعت جایگاه والایی به دست آورد و به عنوان مَتنی آهنگین و جذ٧اب و معنوی خوانده می شد و مریدان و درویشان را در وَجدی وصف ناپذیر فرو می برد. خواندن رساله قشیریه در میان صوفیه رواجِ بسیاری داشت و عارفانِ بزرگی هم چون مولوی و عطار، در آثار خود از این کتاب، بسیار یاد کرده اند و عارفانی نیز شرح های دقیق و مهمی بر این کتاب نوشته اند.

امروزه نیز در محافلِ عرفانی و معنوی، این میراثِ گران سنگِ ابوالقاسم قُشیری، از جایگاه رفیعی برخوردار است و کام مشتاقان وادیِ معرفت را از زلالِ معنویت سیراب می سازد. از رساله قشیریه دو ترجمه موجود است. ترجمه اول در سال 601 ه . ق. در بغداد کتابت شده که نسخه آن بسیار مغشوش و مشو٧ش است. ترجمه دوم که اصلاح ترجمه نخستین است، تاریخ کتابت ندارد لیکن از روی قرائن خط و املا می توان گفت که در نیمه دوم قرن ششم یا اول قرن هفتم کتابت شده است.

ابوعلی بن احمد عثمانی که از جمله شاگردان و مریدان ابوالقاسم قشیری بود و به انوع فضل آراسته، متنِ عربیِ رساله قشیریه را به فارسی ترجمه کرد و سال ها بعد مترجمی گمنام، این ترجمه را اصلاح کرده و مجددا آن را نشر می دهد.