افسانه اسطوره ؛ زرکوب

افسانه اسطوره

نویسنده: نجف دریا بندری
ناشر: کارنامه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 254
اندازه کتاب: رقعی گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

شرح چند نظریه در افسانه شناسی و نقد یک اصطلاح

عنوان فرعی کتاب،روشن گر محتوای کتابی است در بیست فصل در نقد اصطلاح «اسطوره» و مروری گذرا بر چند مکتب اسطوره شناسی. مهم ترین بخش کتاب، که نظر تازه ای در باب افسانه و اسطوره به دست می دهد، کاوشی در سابقه افسانه و پیدایی واژه اسطوره در نوشته های فارسی است.

کتاب افسانه اسطوره، نوشتۀ نجف دریابندری می باشد که در بخش اسطوره و اساطیر فروشگاه اینترنتی کتاب Drpublisher قرار گرفته است. باور داشتن به آنچه در افسانه می آید نیازمند دلیل وبرهان نیست. زیرا روشن است که دلیل و برهان ابزارهای اندیشه عقلانی هستند، نه اندیشۀ افسانه ای. از طرف دیگر می دانیم که مردمان بدوی و از طرف دیگر مردمان متمدن هم، به انواع و اقسام افسانه باور دارند، یعنی میان اجزای افسانه نوعی رابطه با یگانگی می بینندواز آن نوعی (معنی) یا حقیقت دریافت می کنند، نه از آن جهت که قانون یا قاعده ای آن ها را به این امر ملزم کند.

بلکه چون خود آنها می خواهند آن یگانگی را در افسانه ببینند و چنان حقیقتی را از آن دریافت کنند. این خواهش یک (نیروی واقعی) است. که اجزای پراکندۀ افسانه را فراهم نگه می دارد و از آن معنی وحقیقت می سازد. صورت بیرونی یا عینی این نیرو آیین است. یعنی کار یا کارهایی که از روی سنت در پاره ای مراسم یا مواقع در جوامع بشری انجام می گیرد و توضیح عقلانی یا منطقی آشکاری هم ندارد. افسانه های مرده کهن ممکن است در زمان ما از نو زاییده شوند.

یک نمونه از این زایش دوباره روند پدید آمدن و از میان رفتن ایدئولوژی های امروزی است که می توان آن ها را (افسانه سیاسی) نامید. زیرا که ایدئولوژی در جامعه امروزی کما بیش همان کاری را انجام می دهد که افسانه در جوامع (بدوی) برعهده داشته است یعنی در بر گرفتن و پذیرفتنی ساختن تعارض های جامعه و بر پا نگه داشتن نظام اجتماعی موجود.

تمرکز اصلی کتاب "افسانه اسطوره"، شناخت معنای حقیقی هر کدام و رفع این تیرگی و ابهام است که با تعریف افسانه، میت و اسطوره صورت می گیرد. نویسنده در این راه از تفاسیر و نظریات چهره های برجسته ای نظیر "کاسیرر"، "مالینوفسکی"، "میرچا الیاده"، "ژرژ سورل" و "لوی استروس" بهره می گیرد و انگیزه های سیاسی و اجتماعی، مردم شناسی میدانی، تفسیر آفرینشی، افسانه ی مارکسیستی و ساختار نگری افسانه را در دیدگاه آن ها بررسی می کند و علاوه بر کاوش در سابقه ی افسانه، به منشا اسطوره، تعارض در افسانه و فرجام کار اسطوره نیز می پردازد.