اشرف افغان بر تختگاه اصفهان

نویسنده: ویلم فلور
مترجم: ابوالقاسم سری
ناشر: توس
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 232
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1367 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

به روایت شاهدان هلندی

اشرف افغان. پسرعمو و جانشین محمود افغان رئیس قبیله غلجائی بود که در اوائل قرن ۱۲ هجری علیه صفویان شوریدند و سلطنت ایران را تصاحب کردند. در خلال آن احوال دولت عثمانی عراق عجم و قسمت بزرگی از آذربایجان را تحت تصرف خویش درآورده بود.

اشرف می‌خواست با دولت عثمانی عهدنامه‌ای منعقد سازد و به واسطه اشتراک مذهب تسنن، اراضی ضبط‌ شده روزگار دولت صفوی را مسترد دارد، اما به آرزوی خویش نایل نگشت و در نتیجه جنگ ادامه یافت و بوسیله اغفال و تحریک امرای کردستان و ساده‌دلان لشکر عثمانی کارش قدری پیشرفت کرد و به پیروزی نایل گردید و رفتار خیلی دوستانه ابراز می‌کرد.

سرانجام در تاریخ ۱۱۴۰ ه‍. ق. دولت‌های عثمانی و روسیه پادشاهی وی را در ایران تصدیق کردند، ولی از طرف دیگر طهماسب پسر سلطان حسین که از شاهزادگان صفوی و در تحت اسارت وی بود، در خراسان به کمک بعضی از اقوام و عشائر ترک و مخصوصاً به حیل و تدابیر طهماسب‌قلی‌خان (که بعد به نادرشاه مشهور شد) بسیار نیرومند گردید...

اشرف خان پس از رسيدن به تاج و تخت امان الله خان را حامي اصلي خود خوانده و دستور داد كه مهر و امضاي او را همچون مهر شاه معتبر دانند. اما اين مرد خونخوار و پول پرست نمي توانست اين اعتبار را زماني دراز حفظ كند. او كه بار ديگر خود را بر اريكه ي قدرت مي ديد به دزدي و اخاذي آغازيد و سندي را با امضاي بيست و پنج تن جعل كرد و به اشرف پيشنهاد نمود كه آنان را بكشد و اموالشان را براي غني ساختن گنجينه ي پادشاهي مصادره كند.

نام هلنديان در آغاز فهرست نامهاي اين بيست و پنج تن و پس از آنها نام برخي از بلند پايگان افغاني بود و از آن جمله اعتمادالدوله، قورچي باشيان، و ساير رجال ايراني و سرانجام معتبرترين بازرگانان شهر در اين فهرست بودند.

فهرست

رویدادهای اصفهان 
قیام و سقوط سید احمدخان پادشاه کرمان 
آغاز یادداشت های روزانه 
پایان روزنامه 
وضع گمبرون در سالهای ۱۷۲۵ تا ۱۷۲۷
سلطان محمد میرزا یکی از مدعیان تا و تخت صفوی 
آغاز یادداشت روزانه 
پایان یادداشت 
وضع بندر عباس ۱۷۲۸
دوران حکومت زبردست خان و زاهد علی خان 
آغاز یادداشتهای روزانه فرستادگان اتلام
پایان یادداشت 
اوضاع هرمز در سالهای ۱۷۲۸ تا ۱۷۲۹