اسناد روابط ایران و روسیه در دوران فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار

اسناد روابط ایران و روسیه در دوران فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار

نویسنده: فاطمه قاضیها
ناشر:  وزارت امور خارجه
زبان کتاب: فارسی 
تعداد صفحه: 370
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو ؛ مهر دارد 

مروری بر کتاب 

روابط ایران و روسیه در طول تاریخ یکی از عجیب ترین روابط تاریخ ایران با همسایگانش است.امپراتوری روسیه به نسبت سایر همسایگان ایران بسیار دیر پا بر عرصه وجود گذاشت و در سالهای پایانی قرن 16 بود که تزار ایوان مخوف با بنیان گذاری سلسله رومانوف سنگ بنای امپراتوری روسیه را بنا نهاد. به دلیل ورود بسیار دیر روسها به عرصه سیاسی روابط ایران با این کشور نوپا در سال های میانی عمر امپراتوری صفویه آغاز شد.

در دوره قاجار جنگ‌های ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴ و ۱۸۲۸–۱۸۲۶) باعث شکست و از دست‌رفتگی قطعی سرزمین‌هایی گسترده از ایران شد؛ ارتش ایران در این جنگ‌ها مجبور شد که با سلاح‌های برتر و ترفندهای نظامی که هنوز آنان را فرا نگرفته بود، نبرد کند.

عهدنامه‌های ترکمانچای و گلستان میان ایران و روسیه مورد پذیرش قرار گرفت و ایران، سرزمین‌هایی همانند قفقاز جنوبی، داغستان و به شکل کلی، سرزمین‌های گرجی و ارمنی خود را از دست داد.بازی بزرگ، رقابت دو امپراتوری بریتانیا و روسیه در منطقه، ایران قاجاری را به درون خود کشاند و امتیازنامه‌های بسیاری با ارزش بالا، به خارجی‌ها داده شد که اعتراضات داخلی را شعله‌ور کرد؛ بیشتر این امتیازنامه‌ها، اجازهٔ بهره‌برداری از منابع و فرصت‌های اقتصادی ایران را در اختیار روسیه و انگلیس قرار می‌دادند. در حالی که روسیه در شمال ایران سلطه‌گری می‌کرد، انگلیس نیز درخواست حضور نظامی در جنوب ایران را کرد.

همچنین روسیه تلاش داشت تا با استفاده از جریانات داخلی، مشروطه ایران را ناکام بگذارد. تمام این‌ها، در نهایت توانستند مشروطه و جریان اصلاحات در ایران را تحت فشار قرار دهند و تا شروع جنگ جهانی اول، روسیه عملاً بر ایران حکومت می‌کرد...