اسطوره ، حماسه و تاریخ کیان 

نويسنده: ابوالفضل عربشاهی
ناشر: امید مهر
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 216
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

در اوستا و متون پهلوی ، فارسی و تازی

کیومرث یا گَیومرت نخستین پادشاه کشور یا ملّت ایران در شاهنامه است که سی‌سال حکمرانی نمود. حکیم طوس چنین بیان می‌کند که او در کمال و بزرگی دیهیم بر سر گذاشت ولی از دوران او آگاهی در دست نیست. زمان کیومرث مانند زمانی نیست که پسر از پدر یاد نماید یا احوالات و خاطرات پدر را بتواند مو بمو بازگو نماید، آنچه بود کیومرث (گَیومرت) انسانی بود برتر از دیگران در اخلاق و مردمانگی.

کیومرث، نخستین بشر را، اهورامزدا آفرید، کیومرث به مدت سی سال تنها در کوهساران بسر برد، در هنگام مرگ از او نطفه‌ای خارج شد و به وسیله اشعه خورشید تصفیه شد و در خاک محفوظ بماند، پس از چهل سال از آن نطفه، گیاهی بشکل دو ساقه ریباس بهم پیچیده در مهرماه و مهر روز (جشن مهرگان) از زمین بروییدند پس از آن از شکل گیاهی به صورت انسانی تبدیل شدند که در قامت و چهره شبیه هم بودند(مشی و مشیانه) یکی نر موسوم به مشی و دیگری ماده موسوم به مشییانه پس از پنجاه سال آن دو با هم ازدواج کردند و بعد از نه ماه از آن‌ها یک جفت نر و ماده پدید آمد از این یک جفت هفت جفت پسر و دختر متولد شد یکی از ان هفت جفت موسوم بود به سیامک و زنش نساک از سیامک و نساک یک جفت متولد شدند به نام‌های فرواک و زنش فراواکیین از آنان پانزده جفت پدید آمد که کلیه نژادهای همه کشورها از پشت آنان است که یکی از ان پانزده جفت هوشنگ و زنش گوزنگ نام داشتند ایرانیان از پشت آنان می‌باشند....

در این کتاب پس از مقدمه، ابتدا تعاریف، پیشینه تحقیق و آرای گوناگون درباره "کیانیان" در اوستا و دیگر منابع بررسی شده... سپس هر یک از شخصیت‌های کیانی به طور جداگانه و با توجه به آن چه در اوستا، متون پهلوی، و دیگر متن‌های فارسی و تازی آمده، بررسی شده‌اند....

سه بخش پایانی این کتاب را "سرانجام"، "پی نوشت‌ها و یادداشت‌ها" و "فهرست منابع تشکیل می‌دهند". گفتنی است "کیانیان نام سلسله‌ای نیمه تاریخی و نیمه افسانه‌ای است که مطابق تاریخ سنتی ایران پس از سلسله "پیشدادیان" و پیش از سلسله "اشکانیان" در ایران پادشاهی می‌کردند. علت این نامگذاری آن است که بر سر نام چند تن از افراد این سلسله لقب "کی Key" آمده است".