اردشیر محصص

اردشیر محصص

نویسنده: سیدامیر سقراطی
ناشر: پیکره
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 50
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

مصور - بخشی رنگی

تمام گلاسه

اردشیر محصص هنرمندی است که آثارش تا به حال در نمایشگاه‌های مختلفی به نمایش درآمده است. یکی از این نمایشگاه‌ها در سال ۱۳۸۵ در تهران برگزار شد. او در آستانه سن ۶۸ سالگی با همکاری نشریه هنری تندیس، توانست در گالری هما این نمایشگاه را برگزار کند.

محصص در سال ۱۳۵۴ نیز نمایشگاهی از آثارش را در گالری گراهام نیویورک برگزار کرد. در مقدمه کاتولوگ این نمایشگاه این چنین نوشته شده بود:
در کشور من مردم از هنرمند انتظارات زیادی دارند. در طول تاریخ، هنر آیینه عقده‌ها، دردها و آرزوهای مردم بوده است. شعر به عنوان سنگری درآمده که مردم را از دشمنش حفظ می‌کند. با مینیاتور ایرانی دشنام داده‌اند و چنگ زده‌اند و با زبان و معماری و هنرهای دیگر انتقام گرفته‌اند، حمله کرده‌اند، پناه برده‌اند و به احساس راحتی رسیده‌اند و موجودیت‌شان را ثابت کرده‌اند. اگر در چنین محیطی شخصی هنرش را جدی نگیرد، نه تنها مردمش بلکه خودش را از دست داده است....

هر هنرمندی سبکی در خلق آثار خود دارد و اگرچه که به نظر می‌رسد اردشیر محصص نیز از این قاعده کلی جدا نباشد . به نظر من سبک در کاریکاتور خیلی معنی ندارد. ما در هنر برخی سبک‌های کلی داریم اما در واقع درباره کاریکاتور نمی‌توانیم بگوییم که دارای سبک‌های مختلفی است اما حس و حال کارهای اردشیر محصص و موضوعاتی که به سراغ آنان می‌رفت و تکنیکی که برای اجرا داشت، خیلی انتقادی بود و نقد به فرهنگ و سنت بود.

در ستايش و گاه مذمت اردشير محصص مطالب بسياري نوشته شده است. بي‌گمان ارزيابي دقيق‌راه‌وروش هنري وي مستلزم فرصتي است كافي و اطلا‌عاتي دقيق‌تر; چون به واسطه دور بودن اين هنرمند از موطن اصلي‌اش فقط مخاطبان اندكي از آثار و نحوه نگرش او به جهان پيرامون، در سال‌هاي اخير، خبر داشتند.هرچند در فرصت‌هايي كوتاه، آن ‌هم به هنگام نمايش آثار پراكنده‌اي از او، اين بازنگري گه ‌گاهي اتفاق مي‌افتاد، اما همه‌جانبه نبود; چون بعد از 1354 (تاريخ چاپ كتاب ديباچه) هيچ مجموعه منسجمي از وي، در ايران، به چاپ نرسيد، جز طرح‌هايي اندك، كه آن ‌هم مربوط به سال‌هاي دور فعاليتش، در ايران، بود، محصص تصوير واضح‌تري از خود به يادگار نگذاشت.

محصص، از آغاز، روش يگانه‌اي در پيش گرفت و معدود طرح‌هايي را كه با روش معمول و رايج طنز، در آن زمان، ساخته بود، به كناري نهاد. او با درك‌ودريافتي دقيق از شيوه طراحان مهم جهان راهي گشود كه مختص و ويژه خودش بود; هرچند از تبعات آن به ديگران سهمي رسيد و فضاي آفرينش طنز ترسيمي، به شكلي متفاوت از گذشته، به حيات خود ادامه داد.