اربعین جامی ؛ چاپ نفیس

اربعین نورالدین عبدالرحمن جامی

نویسنده: نور الدین عبد الرحمن جامی
به کوشش: کاظم‌ مدیر شانه چی
کاتب: سلطانعلی‌ مشهدی‌
ناشر: آستان قدس رضوی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 60
اندازه کتاب: وزیری لب برگشته - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب 

گلاسه - رنگی

مولانا نورالدین عبدالرحمن جامی که یگانه‌ی عصر خویش در علوم ظاهری و باطنی بود، در سال 889 هجری یعنی 9 سال قبل از رحلتش، اقدام به گردآوری و ترجمه اربعین می‌نماید و قدیمی‌ترین کتابت آن هم در همان سال توسط سلطانعلی مشهدی در دارالسلطنه هرات صورت می‌گیرد.موضوعات این کتاب چهل شعر از اشعار شاعر بزرگ عبدالرحمن جامی است که موضوع هر کدام درباره یکی از احادیث پیامبر است که خود جامی آنها را ترجمه کرده و به صورت شعر بیان کرده ست.

سنت اربعین‌نویسی به تأسی از حدیث رسول خدا (ص) -که هر کس چهل حدیث مرا حفظ کند، در دنیا از آن نفع کثیر حاصل کرده و در آخرت از جمله‌ی فقهای عالمِ امت برانگیخته شود-، در میان عرفا و علمای مسلمان در هر دوره‌ای مورد توجه قرار گرفته است، تا جایی که بزرگانی چون خواجه ابو اسماعیل عبدالله انصاری، مولانا نورالدین عبدالرحمن جامی و در دوره‌های اخیر، شاه ولی الله محدث دهلوی و امام شرف الدین یحیی نووی، اقدام به تألیف چهل حدیث با عناوین «اربعین» و «الاربعون حدیث» نموده‌اند.اما در میان همه‌ی اینها، «اربعین جامی» به علت گزینش بسیار عالی از احادیث و ترجمه منظوم آن به زبان شیرین پارسی، بیشتر از همه مورد توجه قرار گرفته است.

به جرأت می‌توان گفت، اکثر بزرگان خوشنویس خراسان و سرزمین‌های اطراف با کتابت اربعین جامی، بدان تبرک جسته‌اند. سلطانعلی مشهدی، میر علی هروی و شاه محمود نیشابوری از آن دسته‌اند.

حدیث یکی از دو مرجع اساسی احکام بلکه بیشتر علوم اسلامی است که از زمان پیامبر مورد توجه مسلمین بوده است. از جمله دستوراتی که اصحاب را بر فراگیری و حفظ بیانات نبوی تحریص و ترغیب نموده، حدیث اربعین است که بنا به مشهور از حضرتش صادر شده است. اربعین جامی به واسطه شهرت و مقبولیت مؤلف و نیز به واسطه هم‌زمانی با پادشاه و وزیری هنرپرور چون سلطان حسین بایقرا و امیر علیشیر نوائی که هر دو از ارادتمندان جامی بوده‌اند و نیز به واسطه اقامتش در هرات که در آن زمان مرکز تجمع هنرمندان و به‌ویژه خوشنویسان گردیده بود، در زمان مؤلف به پیرایه خط زیبای هنرمندان جمال بقا یافته است. این اربعین به خط سلطانعلی مشهدی است که ضمن اقامت در هرات بسیاری از آثار منظوم و منثور جامی را به زیور خط خویش آراسته است.