ادیان و مکتبهای فلسفی هند ، دو جلدی

ادیان و مکتب های فلسفی هند 

نویسنده: داریوش شایگان
ناشر: امیر کبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 979
اندازه کتاب: وزیری لب برگشته  - سال انتشار: 1362 _ 1356 - دوره چاپ: 3 _ 2

کمیاب - کیفیت : جلد دوم ؛ درحد نو _ نو ، جلد اول ؛ در حد نو ؛ جلد کتاب رد تا خوردگی دارد

مروری بر کتاب

این اثر مشتمل بر هفده فصل است که درباره فلسفه هندی، دین هندو و مکتب های دینی هندیان سخن می گوید هدف این کتاب معرفی اجمالی مکتب‌های فلسفی هند است. یکی از امتیازهای اصلی این‌کتاب این است که بدون هیچ گونه حاشیه پردازی یا تفسیری، به بیان و شرح نکته‌های اصلی و کلیدی فلسفه هند می‌پردازد و عصاره و کلیات هر یک از مکتب‌های نه گانه مادر را در سرزمین هند، با روشی نظام‌مند، بیانی استدلالی و کلامی موجز به خواننده عرضه می‌دارد.

در فصل اول آن (مقدمه) مؤلف به بحث درباره دوران بزرگ فلسفه هند، اصول مشترک ادیان و مکاتب فلسفی آن سرزمین یعنی: فرضیه کرمه، مبحث آزادی، جوهر ثابت و ادوار جهانی پرداخته است.موضوع فصل دوم "ودا‌ها" است که در آن، علاوه بر کلیاتی درباره وداها و تفسیر و تاویل آنها، از براهمنه‌ها، آرتیکه‌ها و سوتره‌ها نیز بحث شده است.

فصل سوم درباره اوپانیشادها؛ فصل چهارم دین بودا؛ فصل پنجم مکاتب ترواده، و مهایانه، دو مکتب مهم دین بودایی؛ فصل ششم دین جینه؛ فصل هفتم دوره حماسی که آغاز تحولات شگرفی در تاریخ فلسفه و آیین هندو بوده است؛ فصل هشتم بهگوت گیتا؛ فصل نهم مکاتب فلسفی بودایی که در آن درباره مکتب فلسفی "ترواده" و مکاتب منشعب از آن و دیگر مکاتب بودایی به تفصیل سخن رفته است. فصل دهم کتاب هم اختصاص دارد به شش مکتب فلسفی برهمنی که خود مقدمه‌ای است برای فصل‌های یازدهم تا پانزدهم و در آن به اجمال درباره شش مکتب فلسفی برهمنی بحث شده است.

نویسنده در طبقه‌بندی این شش مکتب فلسفی، ترتیب تاریخی را رعایت نکرده و تنها به نظم منطقی توجه کرده است، لذا نخست به "نیایه" و "ویششیکه" که جنبه تحلیلی دارند و نمودار شیوه استدلالی و مشرب جدلی فکر هندی‌اند، پرداخته و سپس مکتب "سانکهیه" و "یوگا" (یوگه) را که یکی جهان‌شناسی ترکیبی و دیگری طریق عملی وصول به حقیقت را در بردارد در نظر گرفته و سرانجام، دو مکتب "میمانسا" را که یکی در تکالیف مذهبی غور می‌کند و دیگری به معرفت برهمن دیده می‌گشاید و می‌کوشد تا حقایق منزل ودایی را با شیوه تفحص و تحقیق فلسفی تلفیق دهد، بررسی کرده است.