ادوارد براون و ایران

نویسنده: حسن جوادی
ناشر: نشر نو
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 740
اندازه کتاب: رقعی گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

مصور

براون چهل سال به تدریس و تحقیق در فرهنگ و ادبیات ایران و همچنین به مطالعات اسلامی و عربی و ترکی پرداخت و متون مهمی را چاپ و یا ترجمه کرد و به مطالعات فارسی و عربی حیاتی نو بخشید.وی علاوه بر آثار ارزشمندی که نوشت با فعالیت ها و پژوهش های خود نهضت مهمی را در ایران شناسی سبب شد و عده ای از شاگردان یا همکاران خود را به نشر و پژوهش در آثار ایرانی تشویق کرد. نیکلسون شاگرد او بود و دنیسن راس، بنیان گذار مدرسه ی زبان های شرقی و آفریقایی لندن به تشویق او به شرق شناسی روی آورده بود.

آربری به خاطر بورس تحصیلی که براون از مال خود ایجاد کرده بود شروع به مطالعات شرقی کرد، و سالها بعد وقتی که تاریخ ایران کمبریج را به یاری دانشمندان متعدد در هشت مجلد به وجود آورد همیشه می گفت این حاصل بذری است که براون کاشته است.

براون در نوشتن انقلاب ایران و دیگر آثارش درباره مشروطیت، هم به دوستان ایرانی و هم دوستانی که در ایران و خاصه در سفارت (و یا وزیر مختاری) انگلیس در تهران داشت متکی بود. گذشته از والتر اسمارت، که شاگرد او بود و سپس کنسول انگلیس در تبریز و شیراز شد، پتریک کاون، معاون کنسول در تهران، جورج چرچیل منشی شرقی، و میجر چارلز استوکس، وابسته نظامی‌ وزیرمختاری جزو این عده بودند.

به علاوه شخصی به نام دابلیو. ا.مور که مدتی در ۱۹۱۰ مخبر تایمز در تهران بود، در نامه‌ای به براون نوشت که با در دست داشتن این روزنامه «لااقل یکی از دشمنان خود را خلع سلاح کرده‌ایم.» گرچه بعضی از این عده با براون در بسیاری از امور هم عقیده نبودند، باز هر یک به نحوی کمک کردند، و او در مورد وقایع ایران از این اطلاعات سود جست. اسمارت و کاون و استوکس بسیاری از اطلاعات داخلی را به او می‌رساند.

من همیشه می‌خواستم مکاتبات و اسناد براون را در جایی چاپ بکنم ولی افسوس که دیگر به قسمت اعظم آنها دسترسی نداشتم. تمام این نامه‌ها و اسناد براون توسط خانم کرافورد به کتابخانه دانشگاه کمبریج اهدا شده بود، و من بعد از ۱۹۷۰، دیگر گذرم به کمبریج نیفتاده است. خوشبختانه چند تن از دوستان عزیز به من کمک کردند تا این کتاب را به جایی برسانم.

فهرست

ایام تحصیل
وضع سیاسی انگلیس و دوستان ایرانی براون
یک سال در میان ایرانیان
تدریس فارسی و مطالعات بابیه
بحثی در تصوف و ایرادات کسروی
حلقه استانبول
بروان و بلانت _ شرق شناسی، اسلام و استقلال ملل شرق
مقدمات مشروطه و علاقه مندی براون به سیاست
بعد از فتح تهران
اوقاف گیب
سه کتاب
سالهای جنگ جهانی
براون و کرزن
تاریخ ادبی ایران
سال‌های بازپسین