اتوبوس پیر و داستان های دیگر

اتوبوس پیر و داستان های دیگر

نویسنده: ریچارد براتیگان
مترجم: علیرضا طاهری عراقی
ناشر: نشر مرکز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 193
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1388 _ 1386  - دوره چاپ: 4 _ 3

مروری بر کتاب

داستان‌های براتیگان، نویسنده‌ی اثر پرآوازه‌ی صید قزل‌آلا در آمریکا، درست مثل زندگی‌اش شلوغ، رنگارنگ و جذاب است و در عین حال فرار و دست نیافتنی. خواننده برای این که به دنیای آثار او راه پیدا کند باید خود را از هر نوع انتظار خالی کند و شعر و داستان او را به عنوان یک تجربه غیرعادی و غیرمنتظره بپذیرد. شاید آن چه نوشته‌های براتیگان را دلنشین می‌کند بیان ساده لوحانه، و نگاه معصومانه او به واقعیت‌های روزمره باشد.

توصیف آثار براتیگان کار ساده‌ای نیست. هیچ سبک و مکتب ادبی و سنت تاریخی را نمی توان زادگاه یا مبنای شیوه خاص نویسندگی و شاعری او دانست. کتاب حاضر در سال 1971 با نام "انتقام چین" منتشر شده است.

این کتاب مجموعه‌ای از ۶۲ داستان کوتاه است که بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۰ میلادی به قلم ریچارد براتیگان نوشته شده است. داستان‌های این مجموعه بسیار کوتاهند؛ آن‌قدر که حتی این سؤال پیش می‌آید که آیا واقعاً می‌توان آن‌ها را در حوزهٔ داستان کوتاه جای داد؟ براتیگان داستان‌هایش را از اتفاقات و صحنه‌های معمولی خانه و خیابان می‌آفریند؛ داستان‌هایی حکایت‌وار دربارهٔ چیزهایی بسیار معمولی که به‌روشی بسیار غیرمعمولی تعریف می‌شوند. هیچ‌یک از داستان‌ها بیشتر از ۳ یا ۴ صفحه در یک مکان نمی‌ماند؛ اگر البته به ۳ یا ۴ صفحه برسند.

گفته شده است که این داستان‌ها از نظر تصویرسازی بسیار قوی هستند؛ تا جایی که بعضی از آن‌ها صرفاً یک تابلوی نقاشی‌اند. آدم‌های داستان‌ها عجیب‌وغریب‌ هستند. براتیگان خصوصیات عجیب آن‌ها را تا مرز کاریکاتور بزرگ می‌کند و به ما نشان می‌دهد؛ تا آنجا که در دیار براتیگان هیچ آدم عادی و معمولی پیدا نمی‌شود. یکی می‌خواهد سایهٔ یخچالش را در حساب پس‌اندازش بگذارد، یکی با حیاط لج است و مست‌ها از شهرهای گمشده حرف می‌زنند. تشبیه و استعاره‌های خاص براتیگانی در این کتاب هم وجود دارند و گاه تا آنجا پیش می‌روند که به عباراتی ظاهراً نامفهوم مثل «گل آهن‌خوار» یا «مثل تاج‌محل به‌شکل پارکومتر» برمی‌خوریم.

داستان‌هـای براتیگان، نویسندهٔ اثر پـرآوازهٔ «صید قـزل‌آلا در آمریکـا»، درست مثل زندگی‌اش شلوغ، رنگارنگ و جذاب است و درعین‌حال فرّار و دست‌نیافتنی. خواننده برای اینکه به دنیای آثار او راه پیدا کند، باید خود را از هر نوع انتظار خالی کند و شعر و داستان او را به‌عنوان یک تجربهٔ غیرعادی و غیرمنتظره بپذیرد. شاید آنچه نوشته‌های براتیگان را دلنشین می‌کند، بیان ساده و گاه حتی ساده‌لوحانه و نیز نگاه معصومانه‌ٔ او به واقعیت‌های روزمره باشد. توصیف آثار ریچارد براتیگان کار ساده‌ای نیست. هیچ سبک و مکتب ادبی و سنت تاریخی را نمی‌توان زادگاه یا مبنای شیوه‌ی خاص نویسندگی و شاعری او دانست.