آیا حروفیه جنبش الحادی نبوده است؟

آیا حروفیه جنبش الحادی نبوده است؟

نويسنده: امیرحسین دانشیار , جواد صدربلاغی , محمود احیائی
ناشر: شفق
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 57
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1357 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو
 

مروری بر کتاب

پنج مقاله

نهضت حروفیه با تکیه بر ارزش عددی حروف الفبا، برای شکستن الفاظ داشت تا مخاطبان خویش را به تأمل و تفکر وادار نماید. نهضت حروفیه در ستیز با سلطه سیاسی - اقتصادی تیموریان، بر عنصر آگاهی توده‌ها تکیه کرد تا با ظلم پیکار نماید. این جنبش، از زبان شعر (فارسی، ترکی و دیگر گویش‌ها) برای انگیزش پیروان خود استفاده می‌کرد. بنیانگذار فرقه حروفیه فضل‌الله حروفی استرآبادی بود که در استرآباد (گرگان امروزی) به دنیا آمد.

شعارهای محوری نهضت حروفیه عبارت بودند از: آگاهی انسان، برابری و عدالت اجتماعی. عقاید نهضت حروفیه در نوشتارهایی به دو زبان ترکی و فارسی نگاشته شده است. این نهضت، سبب قیام‌هایی علیه حکام تیموری در ولایات و شهرهای بزرگ شد. از میان این قیام‌ها به قیام مردم اصفهان علیه خراج گزاران تیمور و قتل‌عام مردم آن شهر نام برد. پیروان حروفیه طبیعت را از معنویت و انسانیت را از مادیت جدا نمی‌پنداشتند. میراث محتوای فکری - فلسفی این نهضت آبشخور فکری نهضت‌های دیگری در ایران تا اواخر دوره قاجاریه بود که از مهمترین آنها می‌توان به نقطویه اشاره کرد. مایه‌های عرفانی و انسانی این نهضت در تعالیم حلاج ریشه داشت که بازبانی قابل فهم برای عامه مردم و در ابعاد انسانی - اقتصادی و اجتماعی مطرح می‌گشت.

هدف اصلی حروفیه مبارزه با حکومت فئودال تیموری بود. اوضاع اقتصادی ایران بعد از حمله مغول بسیار فلاکت‌بار بود. کشاورزی رو به زوال گذاشت و کم‌کم از بین رفت و مردم گرسنه می‌ماندند. با حمله تیمور اوضاع بسیار وخیم‌تر شد. تیمور برای محکم کردن پایه‌های سیاسی و اجتماعی خود تظاهر به دین‌داری می‌کرد و در این بین داستانی وجود دارد که او حافظ کل قرآن بود و حتی می‌توانست قرآن را از آیه انتهاییِ آن به آیه ابتدایی آن بخواند.

فهرست 

نگاهی به جنبش حروفیه
تحقیق تاریخی
حروفیه جنبش احادی نبوده است
آری حروفیه جنبش احادی بوده است
نگاهی به حماسه پرشور حروفیه