آوای نامها از ایران زمین ؛ سلفون

آوای نام ها از ایران زمین

نویسنده: پری زنگنه
ناشر: کتاب سرا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 485
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1388 - دوره چاپ: 9

مروری بر کتاب

من از اواخر سال‌های جنگ که نخستین جرقه‌های نگارش این کتاب، به‌خاطر علاقه شدیدم در برقراری ارتباط با مردمم، زده شد و البته کسالت بار شدن و تکراری شدن نام‌ها هیچگاه از پای ننشسته‌ام و همواره سعی دارم با سفر به نقاط مختلف سراسر ایران به بررسی و اضافه کردن نام‌های این سرزمین به این کتاب بپردازم، البته این نام‌ها دامنه بزرگی دارد و ویژه افراد و شخصیت‌ها نیست بلکه از نام‌های مکان، روستاها و شهرها تا حتی نامگذاری یک میوه را دربرمی‌گیرد، این کتاب در ابتدا همچون یک گلوله برف کوچک بود که با ادامه غلتیدن آن بزرگ و بزرگتر شد.

در این کتاب سعی کرده ام تمام تقسیم‌بندی‌های موجود از تقسیم‌بندی الفبایی و جنسیتی تا تقسیماتی بر مبنای مذاهب و اقوام و آثار ادبی معروف همچون شاهنامه را در نظر بگیرم . این کتاب در یک نگاه کلی تفاوت چندانی با چاپ‌های پیشینش ندارد و شاکله خودش را حفظ کرده، اما از نظر فنی دچار تغییراتی شده است که مهم‌ترین آنها پس از توقف چند ساله چاپ آن به‌دلیل ایجاد تغییرات و نوکردن کتاب و اضافه کردن بخش مراسم رایج نامگذاری در تمام نقاط کشور بوده است. از همین‌رو هم انجام سفر، تحقیق و مصاحبه با افراد ذی‌صلاح و کارشناسان هر خطه از این کشور در دستور کار قرار گرفت که نتیجه و حاصل این تلاش خود می‌تواند به‌عنوان یک کتاب مرجع و منبعی برای محققان این زمینه به حساب بیاید.

ایران کشور پهناوری است و تنوع اقوام زیادی دارد و افزودن این بخش به این کتاب کاری با ارزش بود و که می‌تواند کار مردم را در آگاهی یافتن از رسوم و آداب نامگذاری در کشور آسان کند و از همین راه و با مکتوب شدن آن، این نام‌ها ماندگار شوند و از خطر فراموشی رهایی یابند. ویرایش جدیدی که پیش روی شماست با اضافه شدن آداب و رسوم و شیوه‌های نامگذاری مناطق شرقی ایران به‌ویژه خراسان و منطقه نیشابور تدوین شده است.

پرنده کوچک خیال در آسمان آبی یادها پرواز می‌کند و از خم درّه‌های هستی به آدمها و نامها می‌رسد، از کوچه‌های کودکی و همبازیها می‌گذرد و در خاطره‌ها پر می‌کشد. قناری، ستاره، چغاله‌بادام، شکوفه‌های صورتی سیب، فراش مدرسه، دفترچه رنگی یادگاری، بستنی‌فروش، پنبه‌زن، بازار، سبزی‌پلوی عید، ویلن همسایه... روز یا شب؟

کدامین هفته و کدام ماه و فصل از سال و در کجا به دنیا آمده‌ایم؟ مادرمان چه نام دارد و پدرمان؟ بر خواهر و برادرمان چگونه نام نهادند؟ خانه ما در کدام کوچه بود؟ معلم انشایمان چه نام داشت؟ و بر دیوار ایوان خانه قدیمی پدربزرگمان چه نامهایی به یادگار نوشته شده بود؟ یادت می‌آید سینه‌خیز رفتن؟ تاتی‌تاتی، زبان باز کردن و سخن گفتن؟ و نخستین بار هنگامی که چه شیرین نام خود را گفتی؟

پرنده کوچک یادها به نیروی نامها پرواز می‌کند و ما را نه تنها به سوی آنچه هست، بلکه به سراغ آنچه که بوده می‌برد تا در دیار فراموش‌شدگان بر بامشان بنشاند. پیران قوم همواره مادران و پدران را به نهادن نامهای خوش‌آوا و خوش‌معنا سفارش کرده‌اند.

پریرخ شاه‌یلانی مشهور به پری زنگنه (۱۳۱۸-) در کرمانشاه خواننده موسیقی ایرانی است.ایشان فارغ التحصیل شاخه اپرا از کنسرواتوار عالی موسیقی تهران هستند. تحصیلات مقدماتی خود را در تهران گذراندند و نخستین درسهای آواز را نزد استاد نصرالله زرین پنجه در ردیف آوازهای ایرانی فراگرفتند.

سپس به هنرستان عالی موسیقی رفتند. به علت داشتن صدای «لیریکو اسپینتو |Lyrico Espinto» نزد خانم اولین باغچه بان اپرا آموختند و بعد از آن برای تکمیل آموخته‌های خود به کشورهای ایتالیا، آلمان، و اتریش سفر کردند و از چندین آکادمی فارغ التحصیل شدند. در سال ۱۳۵۰ در یک حادثه رانندگی بینایی خود را از دست دادند. اما تنها پس از وقفه کوتاهی به فعالیتهای خود ادامه دادند.

صدای ایشان در محافل هنری مهم جهان از جمله تالار الیس تالی در لینکن سنتر نیویورک، هربست در سانفرانسیسکو، دانشگاه هاروارد در بوستون، سل گو در پاریس، هرکولس در مونیخ، و تالارهایی در سرتاسر ژاپن پخش شده است.

ایشان برای کودکان چندین کتاب تالیف کردهاند و مقالات و ترانه‌های متعددی منتشر ساخته اند. فرهنگ جامع «آوای نامها از ایران زمین» که مهمترین نام نامه در زبان فارسی بشمار می‌رود، حاصل عمر ایشان است و تدوین آن حدود پنج سال به طول انجامیده است. از کتابهای دیگر ایشان می‌توان به «پری لالایی ها، سروده‌های پری زنگنه برای همه سالان» و «سخنی به خوشی: حرفهایی بزرگ در کتابی کوچک» اشاره کرد.

خانم زنگنه عنوان بین‌المللی «سفیر حسن نیت» را دریافت کرده اند و از جمله مسئولیتهای ایشان، ریاست روابط فرهنگی و اجتماعی نابینایان ایران بوده است.