آنتونیو گرامشی و فاشیسم

آنتونیو گرامشی و فاشیسم

مترجم: علی سیاهپوش
ناشر: شباهنگ
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 87
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1358 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصور

آنتونیو گرامشی متفکر ، سیاستمدار و روشنفکر ایتالیایی بود. گرامشی به ابداع اصطلاح «هژمونی» شهره است. از گرامشی که نظریه‌پردازی مارکسیست و بنیانگذار حزب کمونیست ایتالیا بوده ، آثار متعددی به انتشار رسیده که او اغلب آن‌ها را در زندان به رشته‌ی تحریر درآورده است. دو کتاب «دفترهای زندان» و «شهریار جدید» از جمله برجسته‌ترین آثار گرامشی شمار می‌روند.

پدر آنتونیو در طول دوران کودکیِ او با مشکلات مالی فراوانی روبه‌رو بود. به همین علت خانواده‌ی گرامشی اغلب در حال جابه‌جایی بودند و آنتونیو در چندین مدرسه‌ی مختلف تحصیل کرد. آنتونیو در دوران کودکی با مشکلات ناشی از ناهنجاری‌های ستون فقرات دست‌وپنجه نرم می‌کرد و تا پایان زندگی‌اش، از سلامتیِ کامل بی‌بهره بود. در سال 1898 پدر آنتونیو گرامشی به جرم اختلاس به زندان افتاد؛ اتفاقی که زندگی خانواده را دگرگون کرد و آنتونیو را تا سال 1904 و زمان آزادی پدر، از ادامه‌ی تحصیل بازداشت. گرامشی دوران دبیرستان را نزد برادر بزرگ‌ترش که سرباز بود، گذراند. با این که از عقاید سوسیالیستی برادرش تأثیر می‌پذیرفت اما آنچه جهان‌بینی او را ساخت، احساس بی‌عدالتی و مشاهده‌ی رنج مردم و بی‌تفاوتی‌های فراگیر نسبت به آن رنج بود.

آنتونیو گرامشی از دانشگاه تورین موفق به دریافت بورسیه شد. او در این دانشگاه به تحصیل در رشته‌ی زبان‌شناسی پرداخت. زمانی که گرامشی در تورین مشغول به تحصیل بود، این شهر تغییرات سیاسی قابل‌توجهی را از سر می‌گذراند. صنعتی‌شدن این شهر به رشد اتحادیه‌های متعدد کارگری انجامیده بود و تحولات بنیادینی در زیربنای شهر در حال رخ‌دادن بود. تجربه‌ی این دوره، بر دیدگاه‌های سیاسی آنتونیو گرامشی تأثیر بسیاری گذاشت و به پیوستن او به حزب سوسیالیت منتهی شد.

آنتونیو گرامشی به نوشتن برای نشریات سوسیالیستی می‌پرداخت و به این ترتیب، توانست در میان متفکران سوسیالیست تورین، نام و شهرتی برای خود دست‌وپا کند. گرامشی در دوره‌ای زندگی می‌کرد که مشخصه‌ی بارز تحولات سیاسی و اجتماعی آن، به چالش کشیدن وضع موجود و نظام سیاسی مستقر از سوی جنبش‌های سیاسی بود. اندکی پس از اتمام دوران دانشگاهِ گرامشی، انقلاب روسیه روی داد. این انقلاب بر سراسر جهان تأثیر به‌سزایی گذاشت و به‌ویژه الهام‌بخش جنبش‌های مختلف سیاسیِ انقلابی شد. آنتونیو گرامشی از ظهور لنینیسم حمایت می‌کرد و معتقد بود وجود یک حزب چپ‌گرای رادیکال در ایتالیا لازم است. او در سال 1921 از حزب سوسیالیست کناره گرفت و حزب کمونیست ایتالیا را تشکیل داد.

حزب کمونیست ایتالیا به‌دلیل درگیری‌های میان حزبی از هم پاشید. جناح بزرگی که گرامشی با آن همسو بود، ارتباط قوی‌تری با مسکو داشت. آنتونیو گرامشی به عنوان نماینده‌ی حزب در جلسات روسیه شرکت کرد و دیدگاه‌های خود را درباره‌ی اینکه چگونه یک حزب متحد از احزاب چپ می‌تواند در ایتالیا به شکل مؤثرتری به مخالفت با فاشیسم به مقابله برخیزد، ارائه نمود. طرح گرامشی مبنی بر ائتلاف احزاب چپ، که حزب کمونیست ایتالیا را در مرکز این ائتلاف قرار می‌داد، منجر شد تا بلشویک‌های روسی بتوانند بر روند حوادث در ایتالیا تأثیر بگذارند؛ امری که دامنه‌ی اختلافات را بیش از پیش گسترده کرد و در نهایت به عدم توافق احزاب بر سر طرح اقدامی مشترک منتهی شد.